Je krijgt een conflict met een goede vriend of collega. Een conflict is een heel normaal iets is in het leven. Een hobbel die je te nemen hebt. Alleen, wat doe je daarmee? Probeer je het ’s nachts op te lossen in je hoofd? Het kan zijn dat je piekerend al twintig keer het denkbeeldige telefoongesprek heb gevoerd. En elke nacht ga je steeds opnieuw het gesprek met die ander aan. Je wordt er niet beter van. Je energieniveau daalt, je werkplezier vermindert en je zelfvertrouwen wordt steeds minder. ’s Avonds zit je lusteloos op de bank en voel je niks meer. Je sluit je op in jezelf. Niemand kan jou nog bereiken en je functioneert op de automatische piloot. En wat je zelf wellicht niet ziet, is dat dit alles in jou wellicht een vorm van niet herkende rouw kan zijn.
Rouw kan verschillende verschijningen hebben, waardoor we niet altijd herkennen dat het om rouw gaat. Soms kan rouw zich manifesteren in een vorm dat je de normale strubbelingen van het leven niet meer aankan en ze vooral gaat zien als grote problemen in plaats van uitdagingen. Rouw kan in jouw leven ook een verschijning krijgen in de overlevingsvorm van heel hard werken, perfectionisme, controledrang, je storten op een sport of hobby en hier geen grenzen meer in kennen. Of juist via de route van een rouwverdoving door bijvoorbeeld een overmatig gebruik van alcohol, drugs of eten.
Rouw is een normale en gezonde reactie op verlies. Het laat je voelen dat je verbonden bent met iets of iemand die voor jou grote betekenis heeft. Wanneer iemand in jouw omgeving overlijdt of wanneer je je baan of je gezondheid verliest, vragen deze veranderingen om je op een nieuwe manier te gaan verhouden tot je dierbare naaste. Of je werk, je gezondheid of wat je ook verloren bent. Rouwen is het doorvoelen van alle facetten en gevoelens die deze verandering voor jou met zich mee brengen. Vaak echter willen we dit niet voelen. We willen liever vasthouden aan wat we hadden. Vasthouden lijkt in eerste instantie veilig, omdat deze manier van verbinding met die persoon of situatie voor ons vertrouwd voelt en ons zekerheid geeft. Wanneer onze situatie door verlies van een dierbare is veranderd en wij desondanks vast willen houden aan wat we altijd hadden, zetten we onszelf daarmee vast in ons verlies. Geketend. We verstijven en stokken in onze beweging van het leven. We stagneren in onze persoonlijke beweging en ontwikkeling.
Rouw heeft allerlei lagen in zich. Zelf heb ik dat na diverse grote verlieservaringen in mijn leven pas veel later leren zien en verstaan. Toen rond 2007 in het leven van mijn man en mij bleek dat wij vermoedelijk ongewild kinderloos zouden blijven, viel die boodschap als een bom ons leven binnen. Het was alsof er een gigantische kei op mijn hart kwam te liggen, waardoor ik me volledig verpletterd voelde. De enige vraag die ik in die tijd in mijzelf ervaarde, was: “Hoe overleef ik dit?” In zo’n eerste periode heb je er nog geen weet van hoe diep en hoe breed de impact van zo’n boodschap is. Het raakt diepe kwetsbaarheid en graaft in op álle fronten van het leven. Overleven is dan goed – voor zolang het nodig is. Maar wanneer je er in blijft steken, wordt het uiteindelijk een kracht die zich tegen je keert. Ergens in je leven wordt je uitgenodigd om te ‘breken’, om je eigen pijn, verlies en verdriet onder ogen te komen en om je verlies te leren omarmen – omdat het van jóu is.
Herken jij hier iets van in je eigen leven? En wil je hier verder mee komen? Neem gerust contact met mij op. Welkom bij Praktijk Hineni!
Deze blog is geïnspireerd op het boek ‘Met mijn ziel onder de arm’ door Riet Fiddelaers.